Ευτυχώς, η πλειονότητα των περιστατικών καρκίνων της ουροδόχου κύστης αποτελούν τα θηλώματα, που είναι επιφανειακοί καρκίνοι. Η θεραπεία τους συνίσταται στην διαμέσου της ουρήθρας ενδοσκοπική αφαίρεσή τους. Ανάλογα με το μέγεθος, τον αριθμό τους και το βαθμό κακοήθειας ή στάδιο (pTa ή pT1), μετά την εξαίρεσή τους, ακολουθεί η πραγματοποίηση ενδοκυστικών εγχύσεων με φάρμακο, το οποίο αναχαιτίζει την επανεμφάνισή ή την εξέλιξή τους.
Αν στην αρχική διουρηθρική αφαίρεση του όγκου κύστης η ιστολογική διάγνωση αναδείξει διηθητικό καρκίνωμα (διήθηση και του μυός της κύστης), η αντιμετώπιση είναι διαφορετική, πιο επιθετική και η πρόγνωση πιο πτωχή.
Η κλασική θεραπεία για τον τοπικά περιορισμένο διηθητικό καρκίνο της ουροδόχου κύστης αποτελεί η ριζική κυστεκτομή και ο πυελικός λεμφαδενικός καθαρισμός. Αυτή η θεραπευτική προσέγγιση απαλάσσει συχνά τον ασθενή από τη νόσο (ίαση), όταν αυτή περιορίζεται μέσα στο όργανο και δεν υπάρχει επινέμηση των λεμφαδένων. Στον άνδρα η κύστη αφαιρείται μαζί με τον προστάτη και στη γυναίκα συνήθως μαζί με τη μήτρα και ωοθήκες. Και στα 2 φύλα περιλαμβάνεται και η εκτεταμένη ταυτόχρονη εξαίρεση των λεμφαδένων της πυέλου (λεκάνης).
Η παρουσία θετικών λεμφαδένων αποδείχτηκε ένας πτωχός προγνωστικός παράγοντας, που μειώνει την επιβίωση αν και με τις νεώτερες θεραπείες έχει παραταθεί.
Σημαντικό μήνυμα ας αναφερθεί πως πριν την κυστεκτομή απαραίτητα θα πρέπει να λάβουν χώρα κύκλοι χημειοθεραπείας, ώστε να επιτευχθεί συρρίκνωση του όγκου, κάτι που βελτιώνει την πρόγνωση μετά το χειρουργείο.
Είναι αλήθεια πως ογκολογικά η ανοικτή κυστεκτομή (με τομή) έχει τα ίδια καλά αποτελέσματα με τη ρομποτική. Η τελευταία όμως λόγω της ελάχιστης παρέμβασης υπερτερεί:
Α. στην απώλεια αίματος,
Β. στη μείωση του εγχειρητικού τραύματος,
Γ. στην κατάχρηση και μεγάλο περιορισμό των αναλγητικών,
Δ. στην κινητοποίηση των ασθενών και έξοδο από το νοσοκομείο, όπως και
Ε. στην πιθανότητα μετεγχειρητικών κηλών λόγω έλλειψης τομής ή/και διάσπασης τραύματος.
Επίσης, η ρομποτική με περίσσεια ακρίβειας και πολύ πιο περιορισμένων χειρισμών αποκαθιστά την εκτροπή των ούρων είτε με δημιουργία νέας κύστης από έντερο, είτε με στομία στο δέρμα.
Εδώ και πολλά χρόνια στο Κέντρο Ελάχιστα Επεμβατικής Ουρολογίας του Ιατρικού Αθηνών, έχουν πραγματοποιηθεί πληθώρα ρομποτικών ριζικών κυστεκτομών με εκτροπή ούρων με εξαιρετικά και ογκολογικά αλλά και λειτουργικά αποτελέσματα (εγκράτεια και ακόμα διατήρηση στυτικής λειτουργίας στους άνδρες). Επειδή θεωρείται δε κέντρο αναφοράς, έχουν πραγματοποιηθεί και κυστεκτομές διάσωσης μετά από αποτυχημένη ακτινοθεραπεία, εξαιρετικά δύσκολη επέμβαση λόγω των ινώσεων που προκαλεί η ακτινοβολία.
Ο μέσος χρόνος νοσηλείας είναι μια βδομάδα και πολύ γρήγορα οι ασθενείς διάγουν μια φυσιολογική δραστηριότητα.
Αν ο ασθενής δεν είναι υποψήφιος για ριζική κυστεκτομή λόγω άλλης νοσηρότητας ή προχωρημένης ηλικίας, τότε ακολουθείται συνδυασμός ακτινοθεραπείας μαζί με χημειοθεραπεία, αλλά με πτωχότερα αποτελέσματα αναφορικά στην πρόγνωση.
Γεώργιος Ν. Κυριάκου, MD, PhD, FEBU
Διευθυντής Κέντρου Ελάχιστα Επεμβατικής Ουρολογίας, Ιατρικό Αθηνών
Έμμισθο Διδακτικό Μέλος Ιατρικής Σχολής Στρασβούργου, IRCAD/EITS