Διηθητικός Καρκίνος Ουροδόχου Κύστης & Ρομποτική Χειρουργική
Διηθητικός καρκίνος ουροδόχου κύστης και θηλώματα: Ποια η διαφορά;
- τα θηλώματα, τα οποία αποτελούν επιφανειακά καρκινώματα και τα οποία δεν σκοτώνουν, δε μεθίστανται απλά έχουν την τάση να υποτροπιάζουν και γι αυτό πολλές φορές απαιτούνται εγχύσεις μέσα στην κύστη διαφόρων φαρμάκων ανάλογα με το στάδιο και βαθμό κακοήθειας, ώστε να μειώνεται η πιθανότητα υποτροπής.
- Η δεύτερη κατηγορία αποτελεί τον διηθητικό καρκίνο ουροδόχου κύστης, όγκος ο οποίος διηθεί το τοίχωμά της, οπότε μέσω αγγείων και λεμφαγγείων μπορεί να δώσει μεταστάσεις σε λεμφαδένες και απομακρυσμένα όργανα, όπως συκώτι, πνεύμονες, οστά κλπ.
Η θεραπεία του μη μεταστατικού διηθητικού καρκίνου ουροδόχου κύστης ή ακόμα και του μεταστατικού μόνο σε λεμφαδένες αποτελεί καταρχήν η προεγχειρητική χημειοθεραπεία (για διάστημα περίπου 3 μηνών) και ακολούθως η ριζική κυστεκτομή, όπου στον άνδρα περιλαμβάνει και την αφαίρεση του προστάτη και στις γυναίκες πολλές φορές και αφαίρεση της μήτρας και εξαρτημάτων. Όλα αυτά μαζί με αφαίρεση λεμφαδένων της πυέλου (λεκάνης).
Η κυστεκτομή αποτελεί ένα από τα βαρύτερα χειρουργεία του ανθρώπινου οργανισμού, με την έννοια ότι αφαιρούνται τα όργανα και οι λεμφαδένες της λεκάνης, αλλά θα πρέπει να δημιουργηθεί και νέα οδός εκτροπής των ούρων.
Η συμβολή της ρομποτικής χειρουργικής συνέβαλε σημαντικά σε πολλές παραμέτρους διεγχειρητικές και μετεγχειρητικές και εφαρμόζεται στο κέντρο μας με πολύ μεγάλα ποσοστά ίασης και καλή ποιότητα ζωής, αφού υπάρχει συντονισμένη ομάδα ρομποτιστών χειρουργών, ογκολόγων, ακτινοθεραπευτών και ακτινολόγων για την άρτια θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών αυτών.
Υπεροχή της ρομποτικής έναντι της ανοικτής ριζικής κυστεκτομής
Καταρχήν, δεν υπάρχει απώλεια αίματος κατά την επέμβαση τέτοια που να απαιτεί μεταγγίσεις, όπως στην ανοικτή χειρουργική όπου οι απώλειες απαιτούν πολλαπλές μεταγγίσεις. Δεύτερον, υπάρχει ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος καθότι δεν υπάρχουν τομές. Η κινητοποίηση των ασθενών επέρχεται την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα, γεγονός πολύ σημαντικό για την αποφυγή θρομβώσεων κάτω άκρων και πνευμονικών εμβολών, καθώς και για την κινητοποίηση του εντέρου. Τα ποσοστά μετεγχειρητικού ειλεού επίσης λιγότερα σε σχέση με την ανοικτή χειρουργική.
Ας σημειωθεί πως σε άνδρες που διατηρούν ακόμα τη στυτική τους ικανότητα, η ρομποτική μπορεί να παρέχει ακόμα διάσωση των νεύρων των υπεύθυνων για τη στύση και σε μεγάλο ποσοστό οι ασθενείς αυτοί να μπορούν να είναι σεξουαλικά ενεργείς και μετεγχειρητικά.
ΕΚΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΟΥΡΩΝ: αποτελεί το δεύτερο πεδίο της πολύπλοκης αυτής επέμβασης. Εφόσον αφαιρείται η αποθήκη των ούρων (ουροδόχος κύστη) με κάποιο τρόπο θα πρέπει να αποκατασταθεί η έξοδός τους από τον οργανισμό. Υπάρχουν 3 είδη:
- Απευθείας καθήλωση των 2 ουρητήρων στο δέρμα (ουρητηροδερμοστομίες). Δεν απαιτείται καμία χρήση εντέρου με αποτέλεσμα μικρότερη διάρκεια επέμβασης και μείωση των επιπλοκών από το έντερο. Μειονέκτημα όμως οι συχνές ουρολοιμώξεις και η αλλαγή ανά 3μηνο stents στον κάθε ουρητήρα για να διατηρείται ο αυλός ανοικτός. Ενδείκνυται σε πιο ηλικιωμένους ασθενείς ή ασθενείς με προχωρημένη νόσο και πιο περιορισμένη προβλεπόμενη διάρκεια ζωής από τη νόσο.
- Εκτροπή ούρων κατά Bricker. Απομονώνεται ένα τμήμα λεπτού εντέρου το οποίο εκβάλλει χαμηλά στο κοιλιακό τοίχωμα. Το ενδεχόμενο ουρολοιμώξεων κατά πολύ χαμηλότερο από τις ουρητηροστομίες. Οι νεφροί παραμένουν υγιείς και αποτελεί την ιδανική εκτροπή ούρων με τις λιγότερες επιπλοκές
- Δημιουργία νέας κύστης από έντερο (νεοκύστη). Σε πολύ εντοπισμένους διηθητικούς καρκίνους ουροδόχου κύστης, όπου οι ασθενείς έχουν σημαντική πιθανότητα ίασης και ηλικίας συνήθως < 70 έτη, η δημιουργία νέας κύστης θα αποτελούσε ιδανική λύση για τον ασθενή.
Μπορεί να ακούγεται ιδεατή λύση, αλλά:
- μπορεί να υπάρχει ακράτεια ούρων, ή αντίθετα
- μεγάλη κατακράτηση ούρων και να απαιτούνται καθημερινοί καθετηριασμοί
- προβλήματα από έλλειψη απορρόφησης βιταμινών όπως και απορρόφηση τοξινών από τα ούρα, εφόσον η νέα κύστη είναι από έντερο
- πιθανή βλάβη νεφρών από την απορρόφηση των ανεπιθύμητων αυτών τοξινών
Εν κατακλείδι, η όλη αυτή αντιμετώπιση ενός πολύ μεγάλου χειρουργείου εκρίζωσης των οργάνων της λεκάνης (πυέλου) μαζί με λεμφαδένες της περιοχής και πραγματοποίησης εκτροπής των ούρων με το ρομποτικό σύστημα daVinci υπόσχεται τα ίδια ογκολογικά αποτελέσματα με αυτά της ανοικτής χειρουργικής, αλλά με λιγότερες επιπλοκές, ταχύτερη κινητοποίηση του ασθενούς και βραχύτερη νοσηλεία, καθώς και λιγότερες ή ελάχιστες μεταγγίσεις αίματος.
Συμπερασματικά, ένα άρτια επιστημονικό κέντρο καρκίνου ουροδόχου κύστης, όπως πιστεύουμε πως είναι το Κέντρο Ελάχιστα Επεμβατικής Ουρολογίας του Ιατρικού Αθηνών, χρειάζεται να παρέχει όλες τις δυνατές παρεμβατικές και χειρουργικές θεραπείες, εξατομικεύοντας την καθεμία περίπτωση διηθητικού καρκινώματος κύστης για τον κάθε ασθενή, με τα δικά του προβλήματα υγείας, προσαρμοσμένες στην ιδιοσυγκρασία και ψυχοσύνθεσή του, του τι μπορεί να ανεχτεί και τι όχι για την εκτροπή των ούρων. Ο ασθενής πρέπει να επιλέγει το τι επιθυμεί για τον εαυτό του, αφού έχει την καλύτερη πληροφόρηση από τον ουρολόγο του και πάντα με βαρύτερο γνώμονα την ογκολογική του ασφάλεια, αλλά και την ψυχική!
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν ΚΥΡΙΑΚΟΥ
Διευθυντής Κέντρου Ελάχιστα Επεμβατικής Ουρολογίας
Ιατρικού Αθηνών, MD, PhD, FEBU
Έμμισθο Διδακτικό Μέλος IRCAD/EITS, Ιατρικής Σχολής
Στρασβούργου